Eerste Kamerverkiezingen 2003

Op 26 mei kozen de leden van de Provinciale Staten een nieuwe Eerste Kamer. De verkiezingen kregen aanvankelijk meer aandacht dan gebruikelijk, vanwege hun mogelijke invloed op de kabinetsformatie. De vraag werd gesteld of CDA en PvdA dan wel CDA en VVD een meerderheid in de senaat zouden halen – ook al wezen deskundigen erop dat kabinetten veel minder afhankelijk zijn van de senaat dan van de Tweede Kamer. Op 26 mei was de formatie echter al afgerond en was bovendien duidelijk dat de coalitie CDA-VVD-D66 op een solide meerderheid in de Eerste Kamer zou kunnen rekenen.

Het CDA versterkte zijn positie als grootste partij met drie zetels, waar­van één rest­zetel, via een lijstverbinding met ChristenUnie en SGP (zie tabel 3). De VVD verloor vier zetels en moest haar tweede positie afstaan aan de PvdA, die evenveel zetels won. Verrassend veel voor­keurstemmen verstoorden de volgorde van de lijst: bij de VVD. GroenLinks verloor ook fors – 1999 was een buitengewoon goed jaar voor de partij geweest. Bij D66 zette de gestaag dalende lijn zich voort. De ChristenUnie, de opvol­ger van de gezamenlijke lijst van GPV en RPF, verloor eveneens; de SGP hand­haafde zich. De SP boekte winst. De LPF kwam met één zetel in de senaat, ter­wijl men op twee gerekend had: het ene Statenlid van Leefbaar Zuid-Holland had tegen de afspra­ken in niet op de LPF gestemd, zo meende het bestuur van deze partij (zie in deze Kro­niek onder LPF).

De Onafhankelijke Senaatsfractie (OSF) behield één zetel. Anders dan in 1999 kreeg deze lijst steun van alle provinciale partijen (zie Jaarboek 1999 DNPP, blz. 17). Aan­vankelijk leek de zetel naar de lijsttrekker van de PNL, A. Zinken, te zullen gaan. In Noord-Holland bleek echter een fout gemaakt te zijn bij het doorgeven van de uitslag, zodat alsnog de door de OSF beoogde kandidaat, H. ten Hoeve van de FNP, de senaats­zetel mocht bezetten.

Op 17 juni koos de Eerste Kamer mevr. Y.E.M.A.Timmerman-Buck tot voorzitter. Met 37 stemmen versloeg zij PvdA-kandidaat E.C.M. Jur­gens, die 34 stemmen kreeg. Het was een dubbele primeur: voor het eerst kon de Kamer in een open stemming tussen verschillende kandi­daten kiezen en voor het eerst werd een vrouw tot voorzitter gekozen.  

tabel uitslag Eerste Kamerverkiezingen 2003 (in zetels)

 *) GPV en RPF voegden in 1999 hun lijsten samen; sinds 2000 noemen zij zich ChristenUnie.

Bron: NRC Handelsblad, 27 mei 2004